با آغاز فصل گرما، نیش حشرات به یکی از مشکلات رایج و گاهی آزاردهنده تبدیل می‌شود؛ بسیاری تصور می‌کنند این گزش‌ها بی‌خطر هستند، اما بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند باعث بروز عفونت‌های پوستی و حتی مشکلات جدی‌تر شود.

 انواع حشرات مختلف، اثرات متفاوتی بر روی پوست دارند. برای مثال، نیش پشه‌ها معمولاً باعث ایجاد برآمدگی‌های خارش‌دار و قرمز می‌شود، در حالی که نیش زنبورها به صورت برجستگی‌های قرمز همراه با شانه‌ی سفید ظاهر شده و می‌تواند دردناک باشد؛ نیش ساس‌ها معمولاً به شکل نقاط کوچک قرمز و خارش‌دار است و کنه‌ها علاوه بر ایجاد ضایعات حلقه‌ای شکل، ممکن است بیماری‌های خطرناکی مانند تب کریمه کنگو را منتقل کنند.

پس از نیش حشرات، برخی علائم اولیه مانند درد و سوزش، قرمزی و تورم و احساس گرمی در محل گزش ایجاد می‌شوند که معمولاً طبیعی هستند؛ با این حال، در صورت مشاهده علائمی مانند تورم شدید یا ادامه‌دار بیش از دو تا سه روز، تب و لرز، خروج چرک از محل نیش یا بزرگ شدن غدد لنفاوی، لازم است سریعاً به پزشک مراجعه کنید، زیرا این موارد می‌توانند نشانه‌ی عفونت باشند.

اقدامات فوری پس از نیش حشره نقش مهمی در پیشگیری از عفونت دارند؛ ابتدا محل نیش را با آب و صابون بشویید و سپس از مواد ضدعفونی‌کننده استفاده کنید. پوشاندن محل گزش با یک باند تمیز به کاهش تماس با آلودگی کمک می‌کند. استفاده از کمپرس سرد می‌تواند درد و ورم را کاهش دهد و کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها نیز از خراشیدن و آسیب بیشتر به پوست جلوگیری می‌کند.

برای پیشگیری از نیش حشرات، استفاده از محصولات دورکننده بر روی پوست بسیار مؤثر است. پوشیدن لباس‌های بلند و رنگ‌های روشن و همچنین رعایت نظافت محیط زندگی، به ویژه جلوگیری از تجمع آب‌های راکد، از جمله اقدامات ساده اما حیاتی برای کاهش خطر گزش حشرات هستند.

برخی افراد، مانند کودکان، سالمندان و کسانی که سابقه واکنش‌های آلرژیک دارند، حساسیت بیشتری نسبت به نیش حشرات دارند. در این افراد، حتی علائم جزئی نیز می‌تواند جدی باشد و در صورت مشاهده هرگونه نشانه‌ی خطر، مراجعه سریع به پزشک ضروری است.

نیش حشرات ممکن است در ابتدا ساده به نظر برسد، اما بی‌توجهی به آن می‌تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد. با رعایت اقدامات پیشگیرانه و آگاهی از علائم خطر، می‌توان از عفونت‌های پوستی جلوگیری کرده و بدون نگرانی از فصل گرم سال لذت برد. مراقبت و توجه به این نکات نه تنها به سلامت خودتان، بلکه به سلامت اطرافیانتان نیز کمک می‌کند.

«هادی اشرف» کارشناس ارشد حشره شناسی مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز